بنیان های اخلاقی عدالت اجتماعی؛ بررسی انتقادی دو روایت وظیفه شناختی سازندگرا و بازنمودی

Authors

مهدی براتعلی پور

abstract

این پژوهش در پاسخ به پرسش از ادعاهای دو روایت از وظیفه گرایی قاعده نگر، شامل سازندگرا و بازنمودی در باب بنیان های اخلاقی عدالت اجتماعی، این فرضیه را مطرح می کند که هر یک از این دو روایت، به استلزامات منطقی وظیفه شناسی حق گرای خود وفادار نمانده اند. روایت سازندگرا با پذیرش توافق گرایی قراردادی، ادعای بنیان گرایی خود را با چالش روبرو می سازد و با توجیه پذیرسازی نابرابری های اقتصادی و اجتماعی –آنگاه که به نفع همگان باشد- از وظیفه شناسی اخلاقی به سود غایت گرایی نفع طلبانه دست می کشد. و روایت بازنمودی، نهایتاً به ارزش های خاص و محلی فروکاسته می شود و با طرد عملی جهان شمولی، بنیان گرایی خردباورانه خود را همسو با غایت گرایی تفسیر می کند. این مقاله به رویارویی این دو روایت در محورهایی مانند منشاء ارزش های اخلاقی به طور کلی، و عدالت اجتماعی به طور خاص، بنیان گرایی، شمول گرایی و غایت گرایی این ارزش ها، تقدم حق یا خیر بر یکدیگر، شکل گیری هویت اخلاقی فرد، جایگاه و کاربرد مفهوم عدالت، و

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بنیان‌های اخلاقی عدالت اجتماعی؛ بررسی انتقادی دو روایت وظیفه‌شناختی سازندگرا و بازنمودی

این پژوهش در پاسخ به پرسش از ادعاهای دو روایت از وظیفه‌گرایی قاعده‌نگر، شامل سازندگرا و بازنمودی در باب بنیان‌های اخلاقی عدالت اجتماعی، این فرضیه را مطرح می‌کند که هر یک از این دو روایت، به استلزامات منطقی وظیفه‌شناسی حق‌گرای خود وفادار نمانده‌ اند. روایت سازندگرا با پذیرش توافق‌گرایی قراردادی، ادعای بنیان‌گرایی خود را با چالش روبرو می‌سازد و با توجیه‌پذیرسازی نابرابری‌های اقتصادی و اجتماعی –آن...

full text

نقش عدالت اخلاقی و توانایی‌های شناختی در پیش‌بینی تفکر انتقادی دانشجویان

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش عدالت اخلاقی و توانایی‌های شناختی در پیش‌بینی تفکر انتقادی دانشجویان در قالب مدل معادلات ساختاری بود. روش پژوهش از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیۀ دانشجویان دانشگاه‌های شیراز در سال تحصیلی 97-96 تشکیل دادند که تعداد 250 نفر از دانشجویان این دانشگاه‌ها از راه نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مقیاس تفکر انتقادی ریکتس، ت...

full text

تحلیل اخلاقی خدمت وظیفه سربازی از منظر نظریه های وظیفه گرا و پیامدگرا

خدمت وظیفۀ سربازی در ایران در قالب سربازی اجباری تعریف شده و در طول سالیان متمادی محل بحث و جدل بوده است. تحلیل این مسئله، همچون سایر مسائل اجتماعی، نمی‌تواند فارغ از فهم درست و دقیق آن‌ها صورت پذیرد؛ از این جهت تعریف دقیق مسئله گامی بزرگ در مسیر حل آن است. واکاوی منازعات و ادلّۀ موافقان و مخالفان از منظر دو نظریۀ مهم اخلاق هنجاری (وظیفه‌گرایی و پیامدگرایی) قلمرو مسئله و مبانی هنجاری این اختلاف ...

full text

الگوپردازی سیاست عدالت اجتماعی در ایرانِ پس از انقلاب اسلامی؛ پاسخی به ناسازنمایی دو روایت هستی شناختی و هنجاری

در اندیشه ورزی دیرپای فلسفی و اجتماعی، آرمان عدالت خواهی همواره جایگاهی برجسته داشته است، (تاریخچه) اما این آرمان در هر دو روایت هستی شناختی و هنجاری با ناسازنمایی روبه رو است؛ (مسئله) گرهی که روشمند به چالش کشیده نشده است. (پیشینه) پرسش اصلی مقاله این است که انقلاب اسلامی به آرمان عدالت خواهی در دو روایت هستی شناختی و هنجاری چه پاسخی می دهد؟ (سؤال) الگوپردازی آرمان عدالت اجتماعی در انقلاب اسلا...

full text

مهارت های شناختی تفکر انتقادی در کاربران شبکه های اجتماعی (مورد مطالعه شبکه اجتماعی تلگرام)

هدف از پژوهش حاضر، بررسی مهارت های شناختی در کاربران شبکه های اجتماعی مورد مطالعه شبکه اجتماعی تلگرام است. تحقیق حاضر از نوع کاربردی به روش توصیفی-پیمایشی انجام شد. جامعه آماری آن کاربران شبکه تلگرام داری مدرک لیسانس به بالا هستند تشکیل داده اند. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی 550 کاربر به پرسشنامه پاسخ کامل دادند. برای جمع اوری اطلاعات از 24 سوال محقق ساخته مهارت های شناختی ت...

full text

بررسی ویژگیهای شناختی-اجتماعی بازنمایی ذهنی دغدغه های اخلاقی: گروه بندی، جهت گیری انگیزشی و بافت ارتباطی بنیادهای اخلاقی

مقدمه: نظریه بنیادهای اخلاقی از جمله نظریات اخیر درباره­ی قضاوت اخلاقی در حوزه­ شناخت اجتماعی است. این نظریه، شش بنیادِ مراقبت، انصاف، وفاداری، اطاعت، تقدس و آزادی را زیربنای دغدغه­های اخلاقی شمرده است. مطالعه­ حاضر با هدف بررسی ویژگی­های این بنیادها در ذهنیت اخلاقی فرهنگ ایرانی و مقابله­ آن با یافته­ها و پیش­بینی­های خارجی، از جمله مجادله­ اخیر دونظریه­پرداز این حوزه، گراهام و جنوف­ ـ بالمن، ان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه سیاست

Publisher: دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران

ISSN 1735-9678

volume 40

issue 3 2010

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023